Wilde en romantische landschappen, eenzame droomstranden, middeleeuwse dorpjes, culturele schatten en culinaire hoogstandjes. U zou denken dat het op vier na grootste eiland van Griekenland zich door zijn authentieke schoonheid nauwelijks voor vakantiegangers kan beschermen. Wanneer u echter voet aan land zet, beseft u al snel dat Chios een van de laatste onontdekte juwelen in de Egeïsche Zee moet zijn.
Bijna geen toerist verdwaalt op het eiland met zijn meer dan 50.000 inwoners. Het eiland is alleen bij insiders bekend om zijn unieke natuurlijke schat. De "Tranen van Chios", zoals de mastiekhars wordt genoemd, worden al eeuwenlang gewonnen uit de lokale pistacheboom en zouden helpen bij allerlei gezondheidsproblemen.
We verbleven een week op het eiland en werden meteen betoverd door de warmte van de lokale bevolking, de prachtige dorpjes en lege stranden die schitteren in de mooiste turquoise tinten. Onze 10 hoogtepunten van Chios zijn slechts een klein deel van een adembenemend eiland, dat voor ons persoonlijk een van de mooiste in de Egeïsche Zee is.
Chios-stad en de windmolens
De hoofdstad van het eiland ligt in het oosten van Chios en heeft bijna 27.000 inwoners. Komt u met de veerboot vanuit Lesbos of Samos, dan zet u hier uw eerste voet aan wal.
Aangezien de stad Chios in het verleden meerdere keren is verwoest en herbouwd door veroveringen en aardbevingen, ziet de architectuur aan de havenpromenade er een beetje geknutseld uit en hoeft ze niet per se meteen te inspireren. Toch is een korte wandeling door de stad Chios de moeite waard.
Het kasteel van Chios, waaraan de oude stad grenst, is het bekijken waard. Aan de noordkant komt u bij oude Ottomaanse baden, die uitvoerig zijn gerestaureerd en een bezoek waard zijn.
Voor degenen die geïnteresseerd zijn in geschiedenis, raden we een bezoek aan het Byzantijnse museum van Chios aan tegenover het centrale plein "Platia Vounakiou". Het was gehuisvest in de voormalige Mecidiye-moskee, waarvan de minaret nog steeds bewaard is gebleven.
In het noorden van de stad Chios, direct onder het ziekenhuis, staan vier fotogenieke windmolens op het eiland. We gebruikten het vroege vertrek van de veerboot om kort daarvoor bij zonsopgang de windmolens te fotograferen. Terwijl talloze vakantiegangers zich verzamelen op Mykonos, is hier niemand. Een magisch spektakel!
De kerk Panagia Erithiani in Vrontados is ook bezienswaardig. Het kerkplein bestaat uitsluitend uit mozaïeken van zee kiezelstenen.
De vallei van Kampos
Een woonwijk met talloze citrus- en sinaasappelbomen, omgeven door hoge muren van roodachtige steen, strekt zich uit in een groene vallei ten zuiden van de stad Chios. In de 14e eeuw begonnen Genuezen en rijke Chios-burgers met de bouw van hun prachtige villa's in Kampos.
Vanwege de rijkdom aan natuurlijke watervoorraden hebben ze weelderige tuinen met fruitbomen en bloemen aangelegd. U kunt dit vruchtbare gebied te voet of met de fiets verkennen en een bezoek brengen aan het daar gelegen Citrusmuseum (alleen geopend in het zomerseizoen).
Het geschilderde dorp Pyrgi
Normaal gesproken zou je hier veel influencers op instagram, of selfie fanaten verwachten, maar toch is het in Pyrgi nog vrij rustig. Het is het grootste middeleeuwse dorp van de meer dan 20 "Mastichochoria" (mastiekdorpen).
Zijn bijzondere architectuur maakt het uniek in Griekenland. Bijna alle gevels van huizen zijn versierd met decoratieve motieven, de zogenaamde "Xysta". De zwart-witte geometrische kraspatronen zijn terug te voeren op de vroegere heerschappij van de Genuezen op Chios en zijn de afgelopen decennia vernieuwd.
Pyrgi is nog steeds authentiek en traditioneel. In de steegjes vindt u soms vrouwen die de mastiekhars sorteren en schoonmaken. Het mooie dorpsplein van Platia Livadi nodigt uit tot verpozen, terwijl u uw blijft verbazen over de huispatronen.
Neem de tijd om door de kronkelende straatjes te slenteren en stop bij de oude Byzantijnse kerk Agioi Apostoloi, die waarschijnlijk in de 14e eeuw is gebouwd en waarvan de muren zijn versierd met indrukwekkende fresco's. De magnifieke kerek Kato Panagia op het centrale plein werd zelfs helemaal versierd met de creatieve "kraspatronen".
De opgravingen van Emporio
De kleine haven van Emporio (ook Emborio) ligt in het uiterste zuiden van Chios en biedt een historisch zicht recht tegenover de ingang van de stad. De archeologische vindplaats Emporio is pas onlangs na jaren van opgravingen voor bezoekers geopend.
Als u een actuele reisgids voor de Griekse eilanden Lesbos en Chios zoekt heb je die hier gevonden. Geen oude herwerkte uitgave, vertaald in het Nederlands maar een fris, nieuw boek geschreven door een Vlaming die al vele jaren in deze regio woont. Bezienswaardigheden, stranden, geschiedenis, natuur en traditie, zowat alles komt aan bod. De twee eilanden zijn met een haast dagelijkse ferry met elkaar verbonden zodat je ze eventueel beide op één vakantie kan bezoeken. Het boek bevat veel kaarten die je nog makkelijker wegwijs maken. De vele mooie foto's waarvan de auteur het boek voorzag, zorgen ervoor dat het boek niet louter een reisgids is, maar steeds het bekijken waard blijft.
Er is een neolithische nederzetting uit de voorchristelijke tijd en een acropolis met overblijfselen van een Athena tempel. De ietwat zware klim is de moeite waard, want van bovenaf hebt u een schitterend uitzicht op de zuidkust.
Hemelse stranden van Chios
Als u de vakantieperiode van de Grieken (juli / augustus) buiten beschouwing laat, bent u vaak alleen op de meeste stranden van het eiland en kunt u ongestoord zwemmen. Het aantal prachtige baaien van zand of grind is bijna oneindig, daarom hebben we onze persoonlijke top 3 stranden van Chios eraan toegevoegd.
Agia Dynami-strand
Een dromerige baai met een zandstrand en kristalhelder water dat langzaam afloopt in zee. Sommige tamarisken zorgen voor de nodige schaduw. Het paradijselijke strand ligt in het zuiden van het eiland, niet ver van het mastiekdorp Olimpi.
Mavra Volia strand
Mavra Volia strand ligt aan de kust van Emporio. Het brede stuk strand bestaat uit rond zwart vulkanisch gesteente en heeft geen parasols of ligstoelen nodig. Er is een kleine kantine op het terrein die zwemmers voorziet van koele drankjes.
Loopt u wat verder, dan ontdekt u achter de rotsen een nog mooier stuk strand van donkere vulkanische stenen. De zee is erg helder en is ook heerlijk om te snorkelen, mits u uw uitrusting hebt meegenomen.
Trachili strand
Trachili strand in het westen van Chios schittert van verre in de mooiste turquoise tinten. Toen we er in juni waren, was er niemand ter plaatse op het droomstrand.
De achtergrond met de eeuwenoude verdedigingstoren op het schiereiland voor de kust is spectaculair. Het heldere kiezelstrand is natuurlijk en perfect als u op zoek bent naar een afgelegen baai.
Mastiekdorpen Mesta en Olimpi
Mesta is een van de meer dan 20 mastiekdorpen in het zuiden van Chios. De zogenaamde "Mastichochoria" vormen een gemeenschap van dorpen waarvan de hoofdactiviteit nog steeds de productie van mastiek is. Door hun onmiskenbare karakter en bijzondere architectuur staan ze op de werelderfgoedlijst van UNESCO.
Mesta is een van de mooiste mastiekdorpen met een middeleeuws stadscentrum. Tijdens de Byzantijnse periode in de 12e eeuw werd het dorp gebouwd als een soort "woonfort". Van bovenaf ziet Mesta eruit als een vijfhoek met zijn versterkingsmuur.
Zelfs nu voelt wandelen door de geplaveide straten alsof u in een kasteelcomplex bent. Bijzonder bezienswaardig in Mesta zijn het met bomen omzoomde dorpsplein met zijn schattige cafés en de prachtige Taxiarchis-kerk, waar een wonderbaarlijk icoon van de aartsengel Michaël staat.
Aangezien er in Mesta zelf geen klassieke tavernes zijn, is het de moeite waard om 's avonds een omweg te maken naar de haven van Limenas. Er zijn hier twee rustieke tavernes, waar visgerechten en Griekse mezedes worden geserveerd. Direct achter Limenas ligt Didima strand, waar u op warme dagen heerlijk kunt afkoelen.
Traditie en kunst in Olimpi
Slechts vier kilometer van Mesta ligt het mastiekdorp Olimpi (ook wel Olympoi). Net als in Mesta zijn de middeleeuwse straten verkeersluw en kunt u in alle rust door het mooie stadje slenteren.
Een bijzonder hoogtepunt in de Olimpi zijn de prachtige muurschilderingen die als versiering aan de ruïnes van huizen en leegstaande gebouwen werden aangebracht. Ze tonen typische alledaagse taferelen in de Mastichochoria en zijn populaire fotomotieven.
Op het dorpsplein van Olimpi is de oude verdedigingstoren (Pyrgi), die typerend was voor de mastiekdorpen, nog goed bewaard gebleven. Diverse restaurants bieden een heerlijke lunchsnack onder de schaduwrijke bomen.
De Olimpis druipsteengrot
Niet ver van het mastiekdorp Olimpi ligt de gelijknamige druipsteengrot, die in 1985 door onderzoekers werd ontdekt. U loopt door een grote hal naar de ingang van de Olimpis grot. Zelfs als de belangrijkste grot vrij klein is ( 30 × 30 meter), zijn de formaties van de stalagmieten en stalactieten spectaculair.
Een bijzonder hoogtepunt is een gat in het plafond waardoor natuurlijk licht de grot binnenkomt. Afhankelijk van het seizoen vindt er tussen 12.00 en 15.00 uur een magisch lichtspel plaats in de Olimpis grot.
Maak een wandeling door het spookdorp Anavatos
Het middeleeuwse dorp torent indrukwekkend uit op een hoogte van 400 m op de top van een machtige rotsrichel. Anavatos is gebouwd in de Byzantijnse tijd en werd tot de 19e eeuw bewoond. Door een aardbeving rond 1881 werd de "Mystras van de Egeïsche Zee" in de daaropvolgende jaren verlaten door de bewoners.
Tegenwoordig vindt u een spookdorp, op het hoogste punt waarvan het fort nog goed bewaard is gebleven. Een wandeling door de spookachtige straten van Anavatos is als een reis terug in de tijd, sommige stenen huizen en kerken zijn nog goed bewaard gebleven. Bij de noordelijke ingang van het dorp is er een taverne die in de zomermaanden open is voor bezoekers.
Bezoek aan het klooster van Nea Moni
Een van de belangrijkste kloosters in de Egeïsche Zee bevindt zich in het midden van het eiland. De Nea Moni ("nieuw klooster") uit de 11e eeuw staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO en staat bekend om zijn indrukwekkende gouden muurmozaïeken. Het werd gewijd aan de Heilige Maagd Maria en is idyllisch ingebed in een groen landschap.
Het Byzantijnse kloostercomplex bestaat uit verschillende gebouwen en kamers. Het middelpunt is de hoofdkerk (Katholikon) en de eetzaal van de monniken, die ook is versierd met prachtige mozaïeken. Een klein museum toont vondsten uit het klooster en geeft toegang tot de eetzaal ( entree ongeveer € 4,-).
Schatten in het noorden van Chios
Groene naaldbossen, machtige bergketens en een eenzame uitgestrektheid wachten op u in het noorden van Chios. Hier is het eiland het meest ongerept en bijna onaangetast door toerisme. Er zijn enkele idyllische plekken om te ontdekken waar u kunt ontspannen.
Het klooster van Agia Markella
In het noordwesten van het eiland, aan de kust, ligt het Agia Markella klooster met het gelijknamige strand. Bij het verkennen van het noorden van Chios is een korte omweg naar de rustige baai de moeite waard.
De gelijknamige taverne op het terrein serveert uitstekende gerechten direct aan zee en het donkere kiezelstrand wordt zelden bezocht en nodigt u uit om af te koelen. Agia Markella is de patroonheilige van het eiland Chios en de baai is elk jaar op 22 juli een belangrijk bedevaartsoord voor het beschermheilige festival.
Garden of Eden bij Agia Gala
In het uiterste noorden van het eiland moet u zeker een bezoek brengen aan het bergdorp Agia Gala (“Heilige Melk”). Direct bij de ingang van het dorp leidt een verhard pad naar beneden in een koel bos. Hier vindt u ook het gezellige Café Polychoros Agio Galas.
De lieve eigenaren Anastasia en Dimitri hebben een magische oase voor bezoekers gecreëerd bij een beek, waar ze drankjes en heerlijke Griekse meze serveren. Het water wordt vers uit de bron gehaald. Naast de deur biedt een kinderspeeltuin volop ruimte om te rennen.
Een bijzonder hoogtepunt is naast de rotskerk Panagia Agiogaloussaina, de druipsteengrot, die zich onder de kerk bevindt. Tegen een kleine vergoeding krijgt u inzicht in de merkwaardige geologische formaties.
Vondsten in de grot geven aan dat deze al in het Neolithicum werd bewoond. Er wordt aangenomen dat hier de eerste nederzetting van het eiland Chios ontstond. U mag Agia Gala niet missen tijdens uw ontdekkingsreis naar Chios.
Het middeleeuwse dorp Volissos
In het noordwesten van Chios ligt het middeleeuwse dorp Volissos. De pastelkleurige stenen huizen met hun kleurrijke luiken staan op een schilderachtige manier op een heuvel. Hierboven zijn de overblijfselen van het machtige Genuese fort uit de 15e eeuw. Zeker een bezoek waard als u op weg bent naar Agia Markella of Agia Gala.
Volissos wordt beschouwd als een mogelijke geboorteplaats van Homerus. Volgens Herodotus woonde en werkte hier het beroemdste oude epos. Tegenwoordig is Volissos met zijn 300 inwoners een rustige plek. Er zijn een handvol tavernes en cafés om te vertoeven op het dorpsplein.
Het mooie havenstadje Lagkada
In het noordoosten van het eiland ligt de kustplaats Lagkada (ook wel Lagada) met een mooie boulevard en talloze restaurants en cafés. We maakten hier een korte stop tijdens onze tocht vanuit het noorden en versterkten ons ter plaatse in een van de vis tavernes.
Vanuit Lagada kunt je met de rondvaartboot naar het naburige eiland Inousses. De overtocht duurt ongeveer 20 minuten en kost zo'n € 25,- (heen en terug). Meer informatie vindt u hier: Leuke tochten op Chios.
Ten zuiden van Lagada vindt u nog een sieraad uit Chios. De witte kapel van Agios Isidoros is schilderachtig gelegen op een landtong in zee en is een populair fotomotief. Direct naast het strand met dezelfde naam nodigt de Oz Bay Beach Bar u uit voor een koel drankje.
Reis naar het Mastix museum
Iedereen die Chios verlaat zonder de mastiek in welke vorm dan ook te hebben geproefd, heeft de eigenaardige smaak van het eiland niet leren kennen. De "Tranen van Chios", zoals de hars van de pistacheboom wordt genoemd, zijn bijna overal op Chios te koop.
Of het nu gaat om kauwgom, likeur, chocolade of in zijn pure vorm als gedroogde hars. De smaak is misschien even wennen, maar mastiek zou helpen tegen allerlei gezondheidsproblemen, vooral maagaandoeningen.
Het beste inzicht in de geschiedenis en productie van mastiek en de bijbehorende tradities krijgt u op Chios in het Mastix museum bij Pyrgi. Voor ons persoonlijk is het een van de modernste en meest informatieve musea waar we ooit zijn geweest.
Helaas was het uur voor sluitingstijd veel te kort. Het is dus het beste om voor de hele tentoonstelling minimaal twee uur uit te trekken.
Aangesloten bij de tentoonstelling is een museumcafé, dat een prachtig uitzicht biedt op de mastiekbomen in het buitenterrein, evenals een winkeltje met mastiekproducten.
Tijdens uw vakantie op Chios is een reis naar het eiland Inousses de moeite waard. De eilanddwerg met zijn 800 inwoners ligt ongeveer 20 minuten van Chios en is een van de rijkste gemeenschappen van Griekenland. Veel vermogende rederijfamilies hebben zich hier gevestigd. De hoofdstad overtuigt met zijn prachtige huizen.
Het toerisme op het eiland is nauwelijks ontwikkeld. Maar men heeft zich goed aangepast aan dagtoeristen. Diverse strandbaaien bevinden zich op loopafstand van de haven. Er zijn cafés en tavernes in de hoofdstad. De rondvaartboten vertrekken vanuit de stad Chios of vanuit de haven van Lagkada. Een overtocht kost ongeveer € 25, -.
Accommodatie op het eiland Chios
Tot dusver is Chios nauwelijks relevant voor het internationale toerisme. Daarom vind je hier geen grote hotelcomplexen. Toch zijn de bewoners blij met elke bezoeker die zijn eiland wil verkennen. Het toerisme ontwikkelt zich langzaam en duurzaam. Er zijn nu een aantal prachtige familiehotels en appartementen beschikbaar op Chios.
Wilt u liever vlucht en accommodatie apart boeken, dan via u op de website van Booking.com vele overnachtingsmogelijkheden op Chios.